De Atlantikwall

De Atlantikwall is de laatste grote statische verdedigingslinie die in Europa is gebouwd door de Duitsers
Uniek is zijn lengte. Ruim 5000 kilometer van het uiterste noorden van Noorwegen tot de Frans-Spaanse grens. De verdedigingslinie bestond uit kazematten of bunkers, kanonnen en mijnenvelden. De Atlantikwall was een aaneenschakeling van kustbatterijen, versperringen en ondersteuningsbunkers.

De bouwopdracht werd gegeven 14 december 1941 en kwam serieus op gang in de herfst van 1942. Het waren gestandaardiseerde bunkerontwerpen, namelijk de serie 600 tot de serie 704 in 1944. De bedoeling was 15.000 bunkers te realiseren. Door gebrek aan brandstof en bouwmaterialen waren 1 mei 1943 6000 bunkers voltooid.
Ook werden ondersteunende luchtafweerbatterijen en radarstations geïnstalleerd.
Bij de bouw van de hele Atlantikwall waren 100.000 Duitsers en 800.000 buitenlanders betrokken als werkkrachten. Allen geronseld door de Duitsers en de Organisation Todt. Alleen al per maand werd 600.000 kubieke meter beton verbruikt, naast de enorme hoeveelheid staal en andere materialen. Geen kosten werden bespaard. Wellicht is dit de reden dat er nog zoveel van de Atlantikwall over is.

De geallieerde luchtaanvallen namen toe en een nieuw programma “Schartenbau” moesten gesloten bunkers de circulaire geschutsstellingen vervangen.
De Atlantikwall werd bemand door statische eenheden. Ze konden zich niet verplaatsen en zelfs de zware kanonnen konden niet landinwaarts gericht worden.
De Duitse veldmaarschalk Erwin Rommel, gaf opdracht tot veldversterkingen met hindernissen op het strand, brede zones landmijnen en anti-tankmuren. Deze worden Rommelspargel genoemd. Ook werden deze onderwater aangelegd, om zeevaart vlak onder de kust moeilijk te maken.
Toen de aanval kwam bleek deze stelling te kloppen. ‘Wie alles verdedigt, verdedigt niets’.
De starheid van de Atlantikwall droeg bij tot zijn ondergang.
Na de oorlog is een groot gedeelte van de Atlantikwall vernietigd om plaats te maken voor reguliere bouw zoal woningen en horeca.

Onder de naam Atlantikwall in het Waddengebied zijn 10 behouden stellingen op de eilanden en langs de vaste wal gerestaureerd en opengesteld voor publiek: Den Helder,Texel, Vlieland, Terschelling, Ameland, Schiermonnikoog, Termunten, Noorderleeg, Den Oever en de kazematten Kornwerderzand.

De stelling Wn12H op Vlieland is het enige overgebleven onderdeel van de Atlantikwall op dit eiland.